معرفی ارقام گندم مناسب کشت در مناطق سردسیر

·         میهن

رقم جدید گندم نان میهن برای کشت در شرایط آبی و تنش خشکی آخر فصل زراعی در مناطق سرد کشور

استان هاي مناسب كشت:  مناطق سرد استان های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، همدان، کردستان، زنجان، مرکزی، تهران، خراسان، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس، لرستان، کرمان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد.

مقاومت به بيماري:  این رقم نسبت به بیماری زنگ زرد مقاوم و نسبت به بیماری های زنگ سیاه و زنگ قهوه ای  نیمه مقاوم می باشد.

سازگاري:  متوسط عملکرد دانه این رقم در شرایط آبیاری نرمال 7780 کیلوگرم در هکتار و در شرایط تنش قطع آبیاری پس از مرحله گلدهی 5960 کیلوگرم در هکتار در شرایط تحقیقاتی بوده است. کیفیت نانوایی در حد خوب و از نظر رسیدن  متوسط رس می باشد.

مشخصات زراعي و مورفولوژيك رقم میهن (C-84-8)

بیش از 800 هزار هکتار از اراضی  زیر کشت گندم آبی در مناطق سردسیر کشور (استان های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، همدان، کردستان، زنجان، مرکزی، تهران، خراسان، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس، لرستان، کرمان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد) واقع شده است که اختصاص به کشت گندم های زمستانه و بینابین دارد. این مناطق با ارتفاعی بیش از یک هزار متر از سطح دریا، دارای زمستان های نسبتاً سرد و طولانی می باشند. متوسط حداقل مطلق درجه حرارت این مناطق طی سال های مختلف کمتر از 14 درجه سانتیگراد زیر صفر و تعداد روزهای یخبندان آنها بیش از 90 روز در سال است. سرمای شدید زمستان در اغلب سال ها و سرمای دیررس بهاره در بعضی از مواقع و بعضی بیماری ها بخصوص زنگ زرد از عوامل محدود کننده تولید گندم این مناطق است. با توجه به عوامل محدود کننده تولید در این مناطق از قبیل سرمای شدید زمستانه، سرمای دیر رس اوایل بهار ، بیماری مهم زنگ زرد،  پراکندگی و تنوع شرایط زراعی و حساس شدن ارقام قبلی به بیماری زنگ زرد طی سالهای اخیر، شناسایی لاین ها و معرفی ارقام جدید واجد پتانسیل عملکرد بالا و پایدار و مقاوم به زنگ زرد  از اهمیت ویژه ای برخوردار است.  در همین راستا لاین C-83-7  با پدیگری Alvand//NS732/Her که از برنامه های هیبریداسیون داخلی ایجاد گردیده وتمام مراحل یک برنامه  به نژادی را در ایستگاههای تحقیقاتی اقلیم سرد طی نموده است، بعنوان رقم جدید اروم معرفی می گردد.

استانهاي مناسب كشت:  مناطق سرد استانهای استان های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، همدان، کردستان، زنجان، مرکزی، تهران، خراسان، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس، لرستان، کرمان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد

 مقاومت به بيماري:  این رقم نسبت به بیماری زنگ زرد مقاوم و نسبت به بیماری های زنگ سیاه و زنگ قهوه ای  نیمه مقاوم میباشد

 سازگاري:  متوسط عملکرد دانه این رقم در شرایط تحقیقاتی 382/7 تن در هکتار با رکورد 358/8 تن در هکتار بوده است. کیفیت نانوایی در حد خوب و از نظر رسیدن  متوسط رس می باشد.

مشخصات زراعي و مورفولوژيك رقم اروم

·         پیشگام

پیشگام رقم جدید گندم نان آبی مناسب برای کشت در شرایط آبیاری معمول و کم آبیاری آخر فصل اقلیم سرد

با توجه به محدودیت منابع آب در کشور، ارقام گندم آبي در مناطق سرد با کم آبیاری آخر فصل مواجه مي شوند. در اين مناطق اغلب كشاورزان بدليل نداشتن آب كافي در بهار آبیاری های آخر فصل را در گندم قطع و به زراعت های تابستانه اختصاص دهند.و نمي توانند در زراعت گندم بدفعات كافي آبياري را اجرا كنند و نتيجه مطلوب از كشت ارقام پر توقع به آبياري بدست نمي آورند. بنابر این ایجاد ارقامی که بتوانند در هر دو شرایط آبیاری معمولی و یا آبیاری محدود آخر فصل محصول بیشتر و مطمئن تری تولید کنند اهمیت بسیار زیادی پیدا می کنند. رقم پیشگام با دورگ گيري در سال1374  در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر با هدف انتقال مقاومت به بیماری زنگها و نیز تحمل نسبی به کم آبیاری آخر فصل از دورگ گیری رقم چینی 90-Zhong 87 با  رقم برکت ایجاد شد. مراحل انتخاب در ايستگاههاي کرج، اردبیل، همدان، زنجان، میاندواب، مشهد و تبریز انجام  شد.متوسط عملکرد آن در شرایط آبیاری معمولی 738/8  تن در هکتار و در شرایط آبیاری محدود با قطع آبیاری در مرحله شکم خوشه ای 146/5 تن در هکتار عملکرد دانه می باشد. رکورد تولید این رقم در شرایط آبیاری معمولی در ایستگاه کرج و مزرعه  زارعین پیشرو در همدان به ترتیب 065/10 و 230/9 تن دانه و در قزوین و فریمان در مزرعه کشاورز در شرایط قطع آبیاری ( حدود 7 تا 10 روز بعد از مرحله گرده افشانی) حدود200/8 تن دانه در هکتار بوده است. رقم پیشگام نسبت به بیماری زنگ زرد مقاومت دارد و میزان تحمل به انجماد آن بیشتر از اکثر ارقام متداول اقلیم سرد است. این رقم به دلیل مقاومت به خوابیدگی در شرایط سیستم آبیاری بارانی نسبت به دیگر ارقام رایج ارجحیت دارد. رقم پیشگام جهت كشت در اقليم سرد استان های همدان، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و مناطق سرد استان های خراسان، زنجان، قزوین و مرکزی در شرایط آبیاری معمول و یا با محدودیت آبیاری اواخر فصل توصیه می شود.

          اداره بهبود تولیدات گیاهی- زراعت