درمان لک های پوستی با شیرین بیان
از عصاره گیاه شیرین بیان برای درمان لک های پوست استفاده می شود، تحقیقات در این زمینه، نتایج رضایت بخشی را ارایه داده است و می توان از مزایای طبیعی این گیاه پرفایده بهره برد. آیا واقعا چنین نتایج درمانی از این گیاه انتظار می رود؟
شاید بهتر باشد این طور بگویم که بی خطرترین عامل روشن کننده رنگدانه که دارای کمترین ملانوم است، عصاره شیرین بیان است که در ترکیبات زیبایی به عنوان شفاف کننده ی پوست به کار می رود و می تواند در ترکیبات کرم های آرایشی صورت به کار رود.
به علاوه عصاره شیرین بیان از لحاظ تئوری به عنوان یک مشتق ضدالتهاب موضعی مطرح است که می تواند در کاهش قرمزی پوست و تیرگی پس از التهاب، کاربرد داشته باشد.
ماده فعال شناخته شده در شیرین بیان، فلاونوئید است که می تواند با پراکنده کردن ملانین، موجب روشن شدن پوست شود.
دوز مورد استفاده، یک گرم در روز برای چهارهفته است تا اثر بالینی آن ظاهر شود. عصاره شیرین بیان هنوز در شمال آمریکا در دسترس نیست ولی در بخشهایی از جهان به خصوص در مصر استفاده می شود.
ماده اصلی هیدروفوبیک آن که در اثر گرفتن عصاره شیرین بیان به دست می آید، گلابریدین است که روی پوست موثر می باشد.
خلاصه این که آثار درمانی شیرینبیان از دیرباز شناخته شده بوده و از آن برای درمان انواع سرفهها و به عنوان داروی مسکن در پوست استفاده می کردند.
مردم حتی برای درمان اسپاسم و تورم مفاصل و به عنوان مادهای ملین از آن بهره می گرفتند.
از عصاره ریشه ی شیرین بیان هم، به عنوان سد مقاوم در برابر برخی ویروسها مثل هرپس و هپاتیت A و یا در برابر عفونت کاندیدا استفاده می شده است.
دکتر محمدعلی نیلفروشزاده - متخصص پوست و مو ،رییس مرکز تحقیقات پوست و سالک
شیرینبیان (Glycyrrhiza glabra)گیاهی خودرو از تیرهٔ سبزیآساها، بومی جنوب اروپا، شمال آفریقا و نواحی معتدل آسیا ست. در اکثر نقاط ایران خصوصاً در شهرستان اقلید و نواحی شرقی و شمال شرقی و همچنین آذربایجان به فراوانی میروید. برگهای آن مرکب است و از ۴ تا ۷ زوج برگ به اضافهٔ یک برگچهٔ انتهایی تشکیل یافتهاست که به سبب ترشح شیره، چسبندهاند. گلهایش مایل به آبی و میوهاش شامل ۵ تا ۶ دانهٔ مایل به قهوهای است. ریشه و ساقهٔ زیرزمینی آن مصرف دارویی دارد.[۱]. ریشهها و ریزومهای این گیاه دارای پوستی قهوهایرنگ یا سیاه و مغز زردرنگ است.
شیرینبیان از زمرهٔ گیاهان بنشنی و بومی جنوب اروپا و قسمتهایی از آسیاست. این گیاه از رستنیهای علفی چندسالهاست. ارتفاع این گیاه تا یک متر و در نواحی معتدل تا دو متر میرسد. طول برگهای باریک آن از ۷ تا ۱۵ سانتیمتر است و شامل ۹ تا ۱۷ برگچهاست. برگچهها بیضوی بوده، کناره آنها صاف است. گلهای این گیاه به رنگهای ارغوانی، زرد یا بنفش یا آبی مایل به سفید است و به صورت مجتمع در انتهای ساقههای گلدهنده مشاهده میشود. زمان ظهور گلها اوایل تابستان است. میوهٔ این گیاه، غلافی و مستطیل شکل به طول ۲ تا ۳ سانتیمتر است و معمولاً هر میوه دارای ۳ تا ۶ عدد دانهٔ لوبیاشکل است.
شیرین بیان انواع مختلف دارد:
- گونه اسپانیایی «G. typical» که میوه آن صاف و بدون کرک است و ریزومهای قهوهای به قطر ۶ تا ۱۸ میلیمتر دارد.
- گونه روسی «G. glandulifera» که برگهای آن چسبناک است و ریشههای متعدد به ضخامت ۵ سامتیمتر دارد. پوست ریشه آن فلسدار و قهوهای رنگ است و شیرینی ملایم دارد.
- گونه ترکی «G. pallida» که ضخامت ریشه آن حدود ۸ سانتیمتر است.
- گونه ایرانی «G. violacca» که ریشههای آن نیز نسبتاً ضخیم است.
عصاره ریشه شیرین بیان دارای مقادیری گلوکز، ساکاروز، آسپاراژین، مواد آلبومیدی، رزین و اسانس است و در پزشکی، داروسازی و صنایع غذایی و بهداشتی مصارف متعدد دارد.
بابلیان در حدود ۴۰۰۰ سال پیش شیرین بیان را به عنوان تقویت کننده بدن میشناختهاند. همچنین مصریان عهد باستان از ریشه آن عصاره تهیه میکردهاند؛ چنانکه در سال ۱۹۲۳ میلادی از مقبره توتانخامون ریشهٔ این گیاه یافت شد. پزشکان مصر قدیم عصاره شیرین بیان را جهت کاستن از تلخی داروهای تلخمزه و معالجه امراض کبد و دستگاه گوارش به کار میبردهاند.
کشت و برداشت شیرینبیان
شیرین بیان از جمله گیاهان دارویی خودروست و کمتر مورد کشت و کار قرار میگیرد. این گیاه نورپسند است و در مدت رویش به هوای گرم و رطوبت متوسط نیاز دارد؛ بنا بر این شرایط مطلوب برای رشد این گیاه، خاکهای حاصلخیز در زمینهای کم ارتفاع (از سطح دریا)است که به خوبی زهکشی شده باشد (در مناطقی که سطح آب زمین بالاست). همچنین باید از آفتاب کافی برخوردار باشد.
روش تکثیر این گیاه تقسیم ریزوم و ریشهٔ آن است. در فصل پاییز (آبانماه) ریزوم گیاهان سه تا چهارساله را پس از خروج از خاک به قطعات ۱۵ تا ۲۵ سانتیمتری تقسیم میکنند. سپس این قطعات را در ردیفهایی با فاصلهٔ ۶۰ تا ۸۰ سانتیمتر میکارند. فاصلهٔ مناسب ریزومها از هم ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر است. پس از کاشت باید آبیاری انجام گیرد.
با کاشت بذر نیز میتوان به تکثیر این گیاه پرداخت.
برداشت ریشههای این گیاه در فصل پاییز سال سوم یا چهارم صورت میگیرد. این عمل در سطوح کم وسعت با استفاده از بیل و در سطوح وسیع با ماشینهای مخصوص انجام میگیرد
|